Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Stanisława Staszica w Żyrardowie powstała przy zbiegu ulic Plac Wolności (obecnie Plac Jana Pawła II) i Narutowicza w latach 1896-1899. Dawny adres placówki to Plac Sołtana 5.

Budynek starej "Trójki"

Od początku swego istnienia Szkoła nosiła nazwę Kantoraschule in Żyrardów i miała za zadanie przygotowanie uczniów do pracy biurowej w kantorze Zakładów Lniarskich, była także pierwszą w mieście szkołą świecką. Pierwszym kierownikiem Szkoły był Adolf Hauptman. Funkcje tę pełnił on aż do roku 1912, kiedy to przeszedł na emeryturę.
W okresie pierwszej wojny światowej budynek Szkoły pełnił funkcję szpitala wojskowego. W roku 1921 placówka rozpoczęła działalność jako Szkoła Podstawowa imienia Stanisława Staszica, a jej kierownikiem został Walenty Plewiński. W wyniku wybuchu II wojny światowej nauka w roku szkolnym 1939-1940 rozpoczęła się pod koniec września. Wkrótce po rozpoczęciu nauki placówka została przeniesiona do budynku Szkoły im. Marii Konopnickiej. Przez cały okres okupacji budynek pozostawał do dyspozycji władz hitlerowskich. Znajdował się tam szpital polowy, a następnie szkoła dla dzieci polskich, których rodzice podpisali Folkslistę i dla dzieci niemieckich. W okresie powojennym aż do roku 1950 kierownikiem szkoły pozostał Adam Podgórski. O działalności szkoły w latach 1945-1949 wiemy niewiele, dokumentacja z tego okresu uległa zniszczeniu, natomiast oficjalne informacje pochodzą dopiero z roku 1949. W szkole oprócz klas szkoły powszechnej istniały dwie klasy gimnazjalne, w których nauka kończyła się egzaminem maturalnym. Budynek szkoły wraz z otaczającymi ją domami mieszkalnymi, wybudowanymi również w XIX wieku, zaliczona została do grupy zabytków klasy “O”. Jest to unikalna w Europie zabudowa osiedla robotniczego z II połowy XIX wieku.
W 1996 roku Szkoła Podstawowa nr 3 im. St. Staszica została przeniesiona do nowego budynku znajdującego się przy ulicy J. Kacperskiej 6b w północnej dzielnicy miasta.        

 Nowy budynek przy ul. J.Kacperskiej 6B

  
           1998r.                                                                        2019r.​​​​​​

Oprac.: Dorota Bartoszewicz, Monika Flis